Tonino

El é un pingüín e chámase Tonino: chaqueta con faldróns, cuíño ?no, pico laranxa e ollos de botón, regordecho e zoupón. Tanto lle ten ao noso pingüiniño o que pensen familia e mais veciños. El soña con marchar para o deserto; é o único certo.

Esta é a historia atípica dun pequeno pingüín, Tonino, que quere converterse nun auténtico beduíno. Para cumprir este soño extravagante, fuxe de casa e consegue chegar… ata Tunisia!

Unha vez alí, para atravesar o deserto, non dubida en comprarse un camelo, pero este, do mesmo xeito que a historia e o seu protagonista, tamén ten a súa singularidade: coxea e tropeza ao andar.

Aínda que o desexo de Tonino é rechamante, non o é anhelar aquilo que dista do que temos ou somos, tamén é moi habitual que os pequenos se sintan atraídos pola aventura ou o descoñecido. Esta é unha característica da infancia e unha forma habitual de aprendizaxe.

Por iso, non estamos ante unha decisión tan estrambótica. Tonino podería ser un neno ou adulto calquera que, coma todos, nalgún momento da vida, ansía saír da rutina e fuxir do que é ou cre que non é.

O pingüín emprende ilusionado e cheo de expectativas esta aventura. Inicia, así, unha viaxe espazo-temporal e, principalmente, de madurez e aprendizaxe.

Como adoita suceder cos relatos de viaxes, esta tamén é unha metáfora da vida, que nos demostra que valoramos o que temos en canto o perdemos. É o que axiña descobre o noso entrañable e divertido personaxe.

Para o escritor, Miguel Salas Díaz, Tonino é un conto sobre o “difícil equilibrio entre o desexo de vivir emocionantes aventuras e a necesidade da calor familiar”.

Cando se enfrontou á historia, o ilustrador Paolo Domeniconi tamén tivo claro que esta era a principal mensaxe do conto e así o intentou plasmar, xogando sobre todo coa cor. Consecuentemente, representou as noites no deserto de Tonino, apenas iluminadas e con tons apagados.

Ademais, o oasis carece da connotación de felicidade que adoita supoñer noutros contextos. No conto, aparece coma un espello no que se reflicte a soidade do protagonista. Pola contra, coa volta a casa e o redescubrimento dos afectos, as ilustracións recuperan a enerxía e a cor.

Domeniconi explica que, nas súas ilustracións, buscaba transmitir que a orixe da marcha de Tonino está na súa curiosidade insaciable e nas ganas de coñecer outros lugares —de aí os seus ollos “grandes e expresivos” — e que a súa fuxida non se debe nin á súa familia nin ao seu fogar, que define de “acolledores”. Por iso, a gama cromática de tons cálidos para o Polo.

Como anécdota sobre a súa primeira colaboración con OQO, o ilustrador explica como deste traballo xurdiu a oportunidade de dar vida a unha imaxe que “tiña en mente desde facía tempo”. Para regresar ao Polo, Tonino utiliza un peixe submarino cunha forma insólita, que vén dunha pregunta que lle “atormentaba”: “se os avións teñen ás, por que os submarinos non teñen aletas”?

Texto de Miguel Salas Ilustracións de Paolo Domeniconi